تفاوت GPT و MBR چیست ؟ کدام یک بهتر است ؟

ممکن است بارها هنگام افزودن یک دیسک جدید ، سیستم عامل سوال فوق را از شما پرسیده باشد و از شما بخواهد که از بین پارتیشن استایل های GPT و MBR یکی را انتخاب کنید . برای انتخاب صحیح می بایست ابتدا درباره این دو مفهوم اطلاعات کافی داشته باشید .

پیش از استفاده از یک disk جدید باید آن را پارتیشن بندی کنید و MBR و GPT هم دو روش متفاوت برای ذخیره سازی اطلاعات پارتیشن بندی روی یک درایو هستند. این اطلاعات شامل جایی است که یک پارتیشن شروع شده و تمام می‌شود، بنابراین سیستم عامل شما می‌داند که کدام بخش یا سکتور متعلق به کدام پارتیشن است و کدام پارتیشن قابل بوت کردن می‌باشد. به همین دلیل است که باید پیش از ایجاد پارتیشن روی درایو خود یکی از این دو روش را انتخاب نمایید.  

رکورد راه انداز MBR یا (Master Boot Record) :

استاندارد MBR نخستین بار در سال 1983 و همراه با DOS 2.0 معرفی شد. این عبارت از سرواژه‌های رکورد راه انداز یا  مستر بوت رکورد Master Boot Record گرفته شده است و علت این نام‌گذاری هم آن است که MBR یک بخش ویژه برای بوت است که در ابتدای یک درایو قرار می‌گیرد. این بخش حاوی یک boot loader برای سیستم عامل نصب شده و اطلاعاتی در مورد پارتیشن‌های منطقی درایو است. Boot loader هم یک کد کوتاه است که بوت لودر بزرگتر را از یک پارتیشن دیگر روی درایو لود می‌کند. اگر ویندوز شما روی سیستم نصب است بیت‌های نخستین بوت لودر ویندوز در این بخش قرار دارند و به همین دلیل است که در زمان اور رایت ویندوز ممکن است که نیاز به رفع ایرادات MBR پیدا کنید و ویندوز شما بوت نشود. اگر سیستم عامل شما از نوع لینوکسی است GRUB Boot Loader عمدتا در MBR قرار دارد. استاندارد MBR روی دیسک‌هایی تا ظرفیت دو ترابایت قابل اجرا است و امکان مدیریت دیسک‌هایی با ظرفیت بیش از 2 ترابایت را ندارد. لازم به ذکر است که استاندارد MBR تنها از 4 پارتیشن اولیه پشتیبانی می‌کند و در صورت نیاز به تعداد بیشتر لازم است که یکی از پارتیشن‌های خود را تحت عنوان extended partition بسازید و پارتیشن‌های منطقی خود را در داخل آن ایجاد نمایید.     

فرمت GPT یا (GUID Partition Table) :

استاندارد جدیدی است که به تدریج جای MBR را می‌گیرد. این سیستم محدودیت‌های MBR را ندارد و درایوهای شما می‌توانند به مراتب بزرگ‌تر باشند و محدودیت ظرفیت آنها نیز به سیستم عامل و سیستم پرونده یا فایل سیستم آنها بستگی دارد. با استفاده از استاندارد GPT می‌توان تعداد نامحدودی پارتیشن را ایجاد نمود و محدودیتی که در اینجا با آن روبرو خواهید بود سیستم عامل شماست و دیگر نیازی به ایجاد پارتیشن از نوع Extended نخواهید داشت.        

در دیسک‌های MBR داده‌های مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت در یک موقعیت ذخیره می‌شوند و چنانچه این داده‌ها اور رایت یا مخدوش شوند به دردسر بزرگی خواهید افتاد. در مقابل GPT نسخه‌های متعددی از این داده‌ها را روی دیسک ذخیره می‌کند و به همین دلیل اطمینان‌پذیری بالاتری داشته و در صورت وارد آمدن آسیب به دیسک می‌توان آنها را بازیابی کرد. اما در سیستم با فرم MBR هیج راهی برای تشخیص اینکه به داده‌های سیستم آسیب رسیده است یا خیر وجود ندارد و تنها در زمان بوت شدن سیستم متوجه می‌شوید که سیستم با مشکل روبروست و پارتیشن‌های درایو شما ناپدید شده‌اند.         

تفاوت های مهم MBR و GPT :

1 . رکورد راه انداز MBR حداکثر 4 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند اما GPT تا 128 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند .

2 .  رکورد راه انداز MBR حداکثر 2 ترابایت فضا را ساپورت می کند اما GPT تا 19 میلیون ترابایت فضا را ساپورت می کند .

3 .  رکورد راه انداز MBR بحث REDUNDANCY ندارد اما GPT دارد .

بصورت کلی فعالیت های MBR به شکل زیر خلاصه می شود : 

  

اسکن کردن جدول پارتیشن ها یا Partition Table برای پیدا کردن پارتیشن فعال یا Active Partition

پیدا کردن سکتور شروع یا Starting Sector پارتیشن فعال یا Active Partition

لود کردن یک کپی از Boot Sector از داخل Active Partition به داخل Memory سیستم

انتقال دستورات کنترلی به کدهای اجرایی موجود در Boot Sector

اگر به هر دلیلی MBR نتواند هر یک از فعالیت های بالا را به درستی انجام دهد سیستم یکی از خطاهای زیر را صادر می کند : 

خطای Invalid Partition Table

خطای Error Loading Operating System

خطایMissing Operating System